شما دچار درد در قسمت پشت دهانتان میشوید و هنگام بلعیدن، احساس می‌کنید گلو پر شده و ترکیبی از کاغذ سنباده و سنجاق‌های تیز در آنجا وجود دارد! شاید حتی متوجه توده یا تورم در قسمت خارجی گلوی خود شوید. این علائم به فارنژیت که در اصطلاح عامیانه بعنوان گلودرد شناخته میگردد، مرتبط است. «التهاب گلو» از رایج‌ترین شکایات میان مراجعین به مراکز فوریت‌های پزشکی مخصوصا در ماه‌های زمستان است.
گلودرد (pharyngitis) با خارش، تغییر صدا، ترشح خلط، خشکی و تحریک گلو همراه است که معمولاً با بلعیدن یا صحبت کردن درد آن تشدید میگردد.
فهرست
شربت سینه
علائم شایع گلودرد
- درد یا ناراحتی هنگام بلع
- احساس خارش در حلق
- احساس تلخی در دهان و گلو
- احساس خراشیدگی یا زخم در گلو
- قرمزی و تورم لوزهها
- صدای خشک یا گرفته (گاهی همراه خلط)
- خشکی حلق همراه با احساس خارش
- تورم غدد لنفاوی گردن
- در موارد شدید شامل تب، لرز و سردرد
دلایل ایجاد گلودرد
- عفونت‌های ویروسی (common cold, influenza): مانند سرماخوردگی، آنفلوآنزا، ویروس مونونوکلئوز، ویروس کرونا (کووید-19)
- عفونت‌های باکتریایی (Streptococcus pyogenes) : مانند استرپتوکوک گروه A که باعث گلودرد استرپتوکوکی میشود.
- آلرژن‌ها (pollen, dust, animal dander): مانند حساسیت به گرده‌ها یا موی حیوانات
- عوامل محیطی تحریک‌گر (smoke, dry air, pollution): مانند هوای خشک، آلودگی هوا یا قرار گرفتن در معرض دود سیگار
- بازگشت اسید معده (GERD)
- استفاده زیاد از صدا در مشاغل خاص مثل معلمی، خوانندگی، سخنرانی، فریاد زدن یا صحبت کردن طولانی مدت (lecturing ,shouting, singing)
انواع گلودرد
چهار نوع گلودرد وجود دارد: باکتریایی (Strep)، ویروسی (viral)، آبسه پری‌تونسیلار (Quinsy) و التهاب گلوی آلرژیک (Allergic Sore Throat)
گلودرد باکتریایی یا استرپ (Bacterial Sore Throat)
نیاز به درمان با آنتیبیوتیک دارد؛ مانند آموکسی‌سیلین (Amoxicillin) یا اریترومایسین (Erythromycin).
درمان بموقع گلودرد استرپتوکوکی، از عوارضی مثل تب روماتیسمی یا مشکلات کلیوی جلوگیری میکند.
عامل‌ها:
Streptococcal pharyngitis (strep throat) ناشی از Streptococcus pyogenes: فارنژیت استرپتوکوکی (گلودرد استرپتوکوکی) ناشی از باکتری استرپتوکوک پیوژنز
عفونت گنوکوکی (gonococcal infections): عامل بیماری Gonococcal Pharyngitis : عامل سوزاک که نوعی بیماری مقاربتی است – گلودرد کم تا متوسط گاهی با چرک – توسط پزشک آنتی‌توکسین و آنتیبیوتیک تجویز میشود.
دیفتری (Diphtheria): عامل بیماری Corynebacterium diphtheriae – سبب گلودرد شدید میشود بطوریکه یک غشاء ضخیم خاکستری روی لوزه و حلق تشکیل میگردد. با تشخیص پزشک درمان سریع با آنتی‌توکسین و آنتیبیوتیک نیاز دارد.
علائم کلی:
- شروع ناگهانی درد کم تا شدید گلو
- تب بالا (≥ 38 °C)
- غدد لنفاوی گردن متورم و دردناک
- لوزه‌های دارای لکه‌های سفید یا قرمز (عفونت لوزه)
- عدم وجود سرفه
گلودرد ویروسی (Viral Sore Throat)
درد گلو، راش دهانی، تب خفیف، سرفه، آبریزش بینی،conjunctivitis (ورم ملتحمه چشم). معمولاً خفیف است و در عرض ۵ تا ۷ روز بدون نیاز به آنتیبیوتیک بهبود مییابد.
عامل‌ها:
ویروس راینوویروس (Rhinovirus) – آدنوویروس (Adenovirus) – ویروس آنفلوآنزا (Influenza virus) – ویروس اپشتین–بار (EBV) که باعث بیماری مونونوکلئوز عفونی یا همان تب غده‌ای (Glandular fever) میشود.
علائم:
- درد ملایم تا متوسط گلو
- سرفه، گرفتگی و آبریزش بینی
- تب خفیف (در صورت وجود)
زمان بهبودی
- ۳–۷ روز برای common cold viruses (ویروسهای سرماخوردگی مرسوم)
- تا ۲–۴ هفته برای mononucleosis (EBV: Epstein-Barr virus) (مونونوکلوئز یا بیماری بوسه یا تب غده‌ای ناشی از ویروس اپشتِین بار یا آواستین)
گلودرد تونسیلار (آبسه لوزه یا کوئینسی: Peritonsillar Abscess / Quinsy)
آبسه پری‌تونسیلار یا Quinsy یک عفونت چرکی شدید است که در فضای اطراف لوزه (بین لوزه و دیواره گلو) ایجاد میشود. این بیماری معمولاً عوارض گلودرد ویروسی تهاجمی (مونونوکلئوز عفونی)، درمان ناقص باکتری استرپتوکوکی Strep Throat ، سنگ لوزه (رسوب کلسیم در لوزهها یا تانسیلولیت) و کشیدن سیگار است.
علائم اصلی:
- گلودرد بسیار شدید، معمولاً یک‌طرفه (Severe unilateral sore throat): یعنی درد آزاردهنده‌ای که فقط در یک طرف گلو حس میشود (نه در کل گلو)؛ مثلاً فقط سمت راست یا فقط سمت چپ گلو درد میکند. این ویژگی بسیار مهمی است چون اکثر گلودردهای ویروسی دوطرفه هستند، اما آبسه پری‌تونسیلار (Quinsy) معمولاً یک طرفه است.
- مشکل شدید در بلع
- تب بالا
- تورم و جابه‌جایی لوزه به یک سمت
- تجمع رسوبات کلسیمی (کلسیفیکاسیون) در شکاف لوزهها
- صدای خفه یا تغییر یافته (اصطلاحاً “Hot potato voice”): یعنی وقتی فرد صحبت میکند، صدایش مثل کسی است که انگار یک خوراکی داغ در دهانش نگه داشته و نمی‌تواند درست و واضح حرف بزند:
- صدا بم‌تر، مبهم‌تر و خفه‌تر میشود.
- حرف زدن سخت و غیرطبیعی بنظر می‌رسد.
- این تغییر صدا در آبسه پری‌تونسیلار به خاطر تورم و چرک اطراف لوزه و گلو اتفاق می‌افتد.
- تورم غدد گردن
- درد گوش در همان سمت
نحوه درمان آبسه تونسیلار
۱. تخلیه آبسه (Drainage)
مهم‌ترین بخش درمان همین تخلیه چرک است.
- با سرنگ (سوزن) آبسه را سوراخ میکنند یا با برش کوچک جراحی (incision) آنرا باز میکنند.
- گاهی در موارد بسیار وخیم، برداشتن فوری لوزهها tonsillectomy انجام میشود.
۲. آنتی‌بیوتیک‌های خوراکی یا تزریقی:
بعد از تخلیه، برای کنترل عفونت، آنتیبیوتیک تجویز میشود.
آنتی‌بیوتیک‌های رایج (بسته به حساسیت دارویی بیمار یا شدت عفونت) :
- آموکسی‌سیلین – کلاوولانات (Amoxicillin-clavulanate)
- کلیندامایسین (Clindamycin)
در موارد شدید، آنتیبیوتیک تزریقی مثل پیپراسیلین – تازوباکتام Piperacillin-tazobactam در بیمارستان تجویز میشود.
سایر درمان‌های حمایتی:
- نوشیدن مایعات فراوان
- داروهای ضد درد (مثل استامینوفن یا ایبوپروفن)
- غرغره آب نمک گرم
- استراحت کافی
گلودرد آلرژیک (Allergic Sore Throat)
بله، آلرژی هم باعث گلودرد میشود: خارش شدید گلو، عطسه، آبریزش بینی، معمولا بدون تب که ناشی از واکنش به آلرژن‌هاست و با اجتناب از محرک‌ها و استفاده از آنتی‌هیستامین‌ها مدیریت میشود.
ترشّح پس‌بینی (Post-nasal drip)
در آلرژی‌های فصلی یا دائمی، بینی و سینوس‌ها مخاط زیادی تولید میکنند.
مخاط اضافی از پشت بینی به گلو می‌ریزد و بافت‌های گلو را تحریک میکند.
این تحریک مکرر باعث التهاب ملایم گلو و احساس خشکی یا درد میشود.
التهاب مخاط راه‌های هوایی فوقانی
هیستامین و سایر واسطه‌های شیمیایی که در آلرژی آزاد می‌شوند، باعث تورم و قرمزی مخاط بینی، سینوس و حتی حنجره می‌شوند.
این التهاب موضعی بصورت گلودرد بروز مینماید.
سرفه‌های مکرر
تحریک گلو و حنجره ناشی از ترشح پس‌بینی یا تورم مخاط، اغلب با سرفه‌های خشک همراه است.
سرفه مداوم خود می‌تواند بافت گلو را ملتهب و دردناک کند.
عوامل:
- ناشی از آلرژی‌های فصلی (مانند حساسیت به گرده گیاهان) یا آلرژی‌های دائمی (مانند حساسیت به گردوغبار یا کپک‌ها) باشد.”
- بر اثر تحریک‌کننده‌های شیمیایی (chemical irritants) در محیط کار یا خانه، مانند دود سیگار، دود خودروها، بخارات مواد شیمیایی یا خوشبوکننده‌ها ایجاد شود.”
علائم:
- احساس خارش و تحریک حلق
- اغلب همراه با گرفتگی بینی، عطسه، خارش چشم
- بدون تب
تمایز آلرژی از انواع دیگر گلودرد:
- عدم وجود علائم سیستمیک مثل تب، lymphadenopathy (لنفادنوپاتی یا تورم غدد لنفاوی)
- بهبود علائم با antihistamines (آنتی هیستامین) یا پرهیز از عامل آلرژن
نکات مهم درباره درمان گلودرد شدید:
- تشخیص: معاینه بالینی و گاهی تصویربرداری مثل سونوگرافی یا CT scan
- درمان: تخلیه چرک (با سوزن یا جراحی کوچک) + آنتی‌بیوتیک‌های قوی (تجویز توسط پزشک انجام میشود)
- اهمیت: اگر گلودرد حاد چرکی درمان نشود، به عفونت‌های جدی‌تر مثل انسداد راه هوایی یا انتشار عفونت به قفسه سینه منجر میگردد.
- تقویت سیستم ایمنی (Boost the Immune System): خواب کافی، ورزش منظم، مدیریت استرس، مصرف شربتهای گیاهی مثل اکیناکید
- اقدامات بهداشتی (Health Care Measures): شست‌وشوی مداوم دست (Hand Washing) حداقل ۲۰ ثانیه با صابون
- استفاده از ماسک (Mask Use) در اماکن شلوغ یا آلوده
- تغذیه مناسب (Proper Nutrition): مصرف ویتامین‌ها و مواد معدنی مؤثر شامل (Key Vitamins & Minerals): Vitamins C, D, zinc, selenium (زینک یا روی، سلنیم، ویتامین ث و سایر مواد معدنی) – نوشیدنی‌های سالم مثل زنجبیل، بابونه، چای سبز (Herbal teas ,ginger, chamomile)همراه نوشیدن آب کافی
مهم‌ترین عوامل ایجاد گلودرد چیست؟
عفونت‌های باکتریایی (Bacterial Infections)
- Streptococcus spp, Corynebacterium diphtheriae (باکتریهای استرپتوکوکوس، دیفتریا و گنوکوک)
عفونت‌های ویروسی (Viral Infections)
- Rhinovirus, Coronavirus (common cold), Influenza virus, EBV (رینوویروس، کرونا، سرماخوردگی، ویروس آنفولانزا، EBV: ویروس تب بوسه یا اپشتین بار: مونونوکلئوز)
عوامل محیطی (Environmental Factors)
- Air Pollution (آلودگی هوا)، ذرات معلق، chemical fumes
- Dry Air (هوای خشک) سیستم‌های گرمایش مرکزی یا کولر
عوامل سبک زندگی (Lifestyle Factors)
- Smoking (دود سیگار) عامل تحریک mucosa (غشای مخاطی) حلق
- Alcohol Consumption (الکلیسم): مصرف زیاد الکل باعث تحریک و خشکی گلو شده و در طولانی‌مدت خطر بروز عفونت‌های دهانی یا حتی بدخیمی‌های حلق را افزایش میدهد” (دهیدراسیون و التهاب بافت‌ها).
- سوءتغذیه / کمبود ویتامین (Malnutrition / Vitamin Deficiency) کمبود Vitamins A, C, D, zinc
- ضعف سیستم ایمنی (Weak Immune System) بیماری‌های مزمن، immunosuppressive meds (داروهای سرکوب‌کننده سیستم ایمنی) : مانند کورتیکواستروئیدها یا داروهای پس از پیوند عضو، می‌تواند خطر ابتلا به عفونت‌های گلو و عفونت‌های فرصت‌طلب را افزایش دهد.”
- کم‌آبی (Dehydration) خشکی گلو و افزایش درد
- استرس (Stress) : باعث تغییرات هورمونی و کاهش ایمنی میشود.
گرانول تارادین
تسکین سرفه و نرم‌کننده سینه، درمان التهاب گلو و خشکی دهان حاوی دانه بالنگوی شیرازی، بارهنگ، قدومه و بهدانه
شربت اکیناکید
تقویت سیستم ایمنی بدن حاوی اکیناسه، آقطی و پنیرک - کمک به بهبود سرماخوردگی، برونشیت و آنفولانزا - مناسب بزرگسالان و کودکان
قرص آلتادین
قرص ضد التهاب، خشکی مخاط گلو و دهان حاوی ترکیب موثره گیاهان ختمی، شیرین بیان و نعنا فلفلی
قرص نوکلد
قرص تقویت سیستم ایمنی و درمان التهاب تنفسی ناشی از سرماخوردگی، آنفولانزا و برونشیت حاوی گیاه اکیناسه، بتاکاروتن، ویتامین ب، C ، E و زینک
شربت بدون قند دیاپکت
ضد سرفه، خلط آور، ضد التهاب گلو حاوی عصاره آویشن و عشقه مناسب افراد دیابتی
شربت آوی‌پکت
حاوی عصاره آویشن : خلط آور، ضد سرفه و التهاب گلو
شربت پدیکاف
ضد سرفه نوزاد و کودک، خلط آور و ضد التهاب گلو حاوی عصاره آویشن، عشقه و ختمی: فاقد الکل، رنگ و طعمدهنده مصنوعی
تنتور استنشاقی اکالیپتوس
محلول استنشاقی ضد میکروب و ضد التهاب مجاری تنفسی حاوی اکالیپتوس، آویشن، نعنا فلفلی و منتول
دهانشویه اکالیپتوس
رفع التهابات دهان و گلو حاوی عصاره چای سبز، کالاندولا، نعنا فلفلی و اکالیپتوس
بشوید: پیشگیری از گلودرد با تقویت سیستم ایمنی بدن
بشنوید: رابطه بین آلرژی و گلودرد
درمان گلودرد
با توجه به شدت التهاب گلو و نوع عامل ایجاد بیماری باید یکی از روشهای درمان خانگی، داروی گیاهی یا تحت نظر پزشک را بکار ببرید.
داروهای گیاهی گلودرد که بدون نیاز به نسخه از داروخانه قابل تهیه است:
شربت گیاهی گلودرد
ضد سرفه و ضد التهاب تنفسی حاوی عصاره مایع آویشن؛ درمان سرفه، التهاب گلو و پاکسازی ریه
ضد سرفه و ضد التهاب تنفسی بدون قند حاوی آویشن باغی و عشقه مناسب افراد دیابتی
ضد سرفه و ضد التهاب تنفسی حاوی حاوی عصاره آویشن، عشقه و ختمی مناسب کودکان
تقویت سیستم ایمنی بدن و پیشگیری از عفونت تنفسی حاوی عصاره گیاهان سرخارگل (اکیناسه)، آقطی و پنیرک – مناسب کودکان و بزرگسالان
قرص گیاهی گلودرد
حاوی ترکیبات طبیعی گیاهان ختمی، شیرین بیان و نعنا فلفلی. هر 1 تا 2 ساعت یک عدد مکیده شود.
حاوی گیاه اکیناسه (سرخارگل)، بتاکاروتن، ویتامین ب، سی، ای. برای کودکان زیر دو سال طبق دستور پزشک – کودکان 2 تا 12 سال نیم میلی‌لیتر به ازای هر کیلوگرم وزن بدن (حداکثر 20 میلی‌لیتر روزانه) – بزرگسالان 20 میلی‌لیتر تا دوبار در روز.
پودر گیاهی گلودرد
گرانول تارادین
حاوی دانه بالنگوی شیرازی، بارهنگ، قدومه، عصاره بهدانه و خاصیت موسیلاژی برای پوشش مخاط تنفسی، تسکین سرفه، نرم‌کننده سینه و موثر در کاهش التهاب گلو – محتویات یک ساشه را در 150 میلی‌لیتر آب جوش هم زده و بعد از حدود 10 دقیقه جرعه جرعه بنوشید (تا سه بار در روز).
محلول گیاهی گلودرد
حاوی گونه‌های مختلف اکالیپتوس، آویشن، نعنا فلفلی و منتول – روزانه 5 میلی‌لیتر را در 150 میلی‌لیتر آب جوش یا دستگاه بخور ریخته، بمدت 5 تا 10 دقیقه با چشمان بسته، بخارات را تنفس کنید (تا سه بار در روز).
حاوی عصاره چای سبز، کالاندولا (گل همیشه بهار)، نعنا فلفلی و اکالیپتوس – ضد عفونی کننده و رفع التهابات گلو ناشی از سرماخوردگی (بصورت غرغره)
چند نمونه درمان خانگی معروف و مؤثر برای رفع گلودرد:
معجون برای گلودرد
سایر مراقبت‌های خانگی
غرغره آب‌نمک:
نیم قاشق چایخوری نمک را در ۲۴۰ میلی‌لیتر آب ولرم حل کنید و ۲–۳ بار در روز غرغره نمایید.
دمنوش عسل و لیمو:
یک قاشق غذاخوری عسل و مقداری آب‌لیمو را در یک لیوان آب ولرم حل کنید و برای تسکین گلو بنوشید.
شربت بره موم:
دارای اثرات ضد میکروبی از محصولات مرتبط با زنبور عسل که از عطاری قابل خرید است.
روغن‌های طبیعی (Natural Oils)
Tea tree oil روغن درخت چای بصورت غرغره محلول
Peppermint oil lozenges آب‌نبات‌های حاوی روغن نعناع برای اثر خنک‌کننده
روغن نعناع (Peppermint oil) حاوی ماده‌ای به نام منتول (Menthol) است. منتول دو کار مهم انجام میدهد:
- اثر خنک‌کننده : روی گیرنده‌های حسی گلو اثر می‌گذارد؛ احساس خنکی و تسکین فوری ایجاد میکند.
- کاهش التهاب خفیف: منتول باعث آرام کردن تحریک و التهاب خفیف بافت‌های گلو میشود.
در نتیجه وقتی آب‌نبات نعناع می‌مکیم، هم گلو خنک میشود و هم کمی التهاب کم میشود؛ بدون اینکه نیاز به داروهای قوی‌تر باشد (در گلودرد خفیف).
| دارو | توضیح کوتاه |
|---|---|
| پنی‌سیلین وی‌کی (Penicillin V) |
آنتیبیوتیک خط اول برای درمان گلودرد استرپتوکوکی؛ خوراکی، دوره ۱۰ روزه. |
| آموکسی‌سیلین (Amoxicillin) |
آنتیبیوتیک خانواده پنی‌سیلین با طیف وسیع‌تر؛ گزینه رایج در گلودرد باکتریایی. |
| آزیترومایسین (Azithromycin) |
آنتیبیوتیک ماکرولید برای بیماران با حساسیت به پنی‌سیلین؛ دوره کوتاه ۳–۵ روز. |
| سفالکسین (Cephalexin) |
سفالوسپورین خوراکی؛ جایگزین در عفونت‌های مقاوم یا آلرژی به پنی‌سیلین. |
| کلیندامایسین (Clindamycin) |
آنتیبیوتیک لینکوزامید؛ برای عفونت شدید یا حساسیت چندگانه به پنی‌سیلین. |
| دگزامتازون (Dexamethasone) |
کورتیکواستروئید کوتاه‌اثر؛ یک دوز خوراکی یا تزریقی برای کاهش سریع التهاب. |
| لیدوکائین موضعی (Lidocaine Spray/Gel) |
بی‌حس‌کننده موضعی برای تسکین فوری درد قبل از بلع یا صحبت. |
| بنزی‌دامین (Benzydamine Spray) |
اسپری ضدالتهاب و خفیفاً بی‌حس‌کننده؛ کاهش درد و تورم مخاط گلو. |
همه گلودردها به آنتیبیوتیک نیاز ندارند و در واقع، بیشتر ویروسی هستند که خود به خود بهبود می‌یابند؛ بدون نیاز به درمان آنتی‌بیوتیکی.
به عبارت دیگر، حدود ۷۰–۸۵٪ گلودردها ویروسی بوده (مانند آنفلوآنزا یا سرماخوردگی و …)؛ باید بدانید که داروی آنتیبیوتیک روی ویروس‌ها بی‌تأثیرند:
- استفاده بی‌مورد از آنتی‌بیوتیک‌ها باعث مقاومت عامل بیماری به دارو میشود (Antibiotic Resistance).
- مقاومت آنتی‌بیوتیکی یک بحران جهانی سلامت است و شاید عفونت‌های ساده در آینده با ترکیبات دارویی فعلی قابل درمان نباشند.
داروهای بالا برای درمان علل مختلف گلودرد تجویز می‌شوند. برخی از آن‌ها مانند پنی‌سیلین، آموکسی‌سیلین و آزیترومایسین برای گلودردهای باکتریایی (مخصوصا استرپتوکوکی) کاربرد دارند؛ درحالیکه کورتون‌ها مانند دگزامتازون یا اسپری‌های موضعی مثل لیدوکائین و بنزی‌دامین بیشتر برای تسکین درد و التهاب استفاده می‌شوند. تجویز این داروها باید توسط پزشک انجام شود، زیرا بسته به علت گلودرد، سن بیمار، وضعیت ایمنی بدن و حساسیت‌های دارویی، انتخاب متفاوت خواهد بود.
چه زمانی آنتیبیوتیک لازم است؟
با تشخیص پزشک متخصص؛ در موارد عفونت‌های باکتریایی تاییدشده، مانند:
- گلودرد استرپتوکوکی گروه A (تشخیص با تست Rapid یا کشت گلو)، دیفتری و …
- عفونت‌های چرکی مانند آبسه پری‌تونسیلار
- در برخی افراد با نقص ایمنی یا بیماری زمینه‌ای خاص
پس اگر دچار گلودرد شده‌اید؛ ابتدا باید نوع آن مشخص شود. مصرف آنتیبیوتیک فقط تحت تجویز پزشک و بر اساس تشخیص دقیق بالینی امکان‌پذیر است. مصرف خودسرانه داروی «چرک خشک کن سرماخوردگی» نه‌تنها بی‌فایده، بلکه خطرناک نیز هست.
راهنمای سریع گلودرد
| موضوع | پاسخ مختصر |
|---|---|
| گلودرد در کودکان (Sore Throat in Children) | در اغلب موارد، گلودرد در کودکان منشأ ویروسی دارد و نیازی به آنتیبیوتیک نیست. در این شرایط، برای تسکین علائم بهتر است از مایعات گرم و کافی، بخور مرطوب و داروهای تب‌بر مانند استامینوفن کودکان (Acetaminophen) و ترجیحا شربت گیاهی تقویت سیستم ایمنی مثل اکیناکید استفاده کنید. در صورت مشاهده علائم نگران‌کننده مانند تب بالا، بی‌حالی شدید، دشواری در بلع یا تنفس، یا ماندگاری بیش از چند روز، حتماً باید کودک را نزد پزشک برد تا از نظر احتمال عفونت باکتریایی یا عارضه جدی بررسی شود. |
| تفاوت بین گلودرد معمولی و استرپتوکوکی؟ | گلودرد استرپتوکوکی ناشی از باکتری است و نیاز به آنتیبیوتیک دارد؛ ولی گلودرد معمول ویروسی اکثرا خودبهخود بهبود مییابد و نباید بی رویه داروی چرک خشک کن مصرف کرد. |
| آبسه لوزه (گلودرد) پری تونسیلار چیست؟ (Peritonsillar Abscess) | عفونت بسیار شدید و دردناک لوزوی که معمولا یک سمت گلو را درگیر کرده و حرف زدن بیمار نیز مشکل میگردد (خفگی صدا). این عارضه معمولا ناشی از عود شدید گلودرد عفونی درمان نشده است. روند درمان توسط پزشک متخصص شامل تخلیه چرک، تجویز آنتی بیوتیک (معمولا تزریقی) میباشد. اگر بیمار مکرر دچار آبسه تونسیلار گردد یا اگر عفونت خیلی شدید باشد، شاید پزشک تصمیم بگیرد لوزهها را در یک عمل جراحی، کامل بردارد. |
| گلودرد در بارداری؟ (Sore Throat in Pregnancy) | "اغلب گلودردها ویروسی هستند؛ با نظر پزشک در دوران بارداری مصرف استامینوفن یا گرانول تارادین مجاز است. غرغره آب نمک توصیه میشود اما از مصرف داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAIDs) مثل ایبوپروفن، دیکلوفناک، آسپرین و ... در دوران بارداری خودداری گردد." میدانید چرا؟ استامینوفن (که پاراستامول هم شناخته میشود) برای استفاده در دوران بارداری، بویژه در سه ماهه اول و دوم، ایمن‌تر در نظر گرفته میشود. این دارو بیشتر تحت مسکن و ضد تب عمل میکند و اثرات ضد التهابی ندارد، بنابراین خطرات کمتری برای جنین دارد. |
| گلودرد و دیابت؟ (diabetes) | "افراد مبتلا به دیابت معمولا به دلیل ضعف سیستم ایمنی، بیشتر در معرض عفونت‌های گلو قرار می‌گیرند؛ کنترل مناسب قند خون و درمان سریع عفونت‌ها اهمیت زیادی دارد." در بیماری دیابت، مخصوصاً اگر قند خون خوب کنترل نشود: سیستم ایمنی بدن ضعیف‌تر میشود و در نتیجه مبارزه با عفونت‌ها سخت‌تر میشود. قند بالا در بزاق رشد باکتری‌ها و قارچ‌ها را افزایش میدهد، مخصوصا قارچ کاندیدا (Candida fungus) که عامل عفونت‌های دهانی و گلودرد است (مثل برفک دهان). خشکی دهان (که در دیابت شایع است) محیط مناسبی برای رشد میکروب‌ها و تحریک گلو فراهم میکند. به همین دلیل افراد دیابتی بیشتر دچار عفونت‌های گلو و دهان می‌شوند و باید سریعتر درمان شوند. چند راهکار ساده و مهم برای پیشگیری از گلودرد و عفونت‌های دهانی در افراد دیابتی: کنترل دقیق قند خون قند خون متعادل باعث قوی‌تر شدن سیستم ایمنی و جلوگیری از رشد باکتری‌ها و قارچ‌ها میشود. رعایت بهداشت دهان و دندان مسواک زدن حداقل دوبار در روز و استفاده از نخ دندان روزانه کمک میکند تا پلاک و میکروب‌ها تجمع پیدا نکنند. مرطوب نگه داشتن دهان نوشیدن آب کافی در طول روز و استفاده از آب‌نبات‌های بدون قند یا اسپری بزاق مصنوعی (مثل موکوزامین) در صورت خشکی دهان (سبب مرطوب کردن دهان میگردد). همچنین مصرف گرانول تارادین دینه (ضد التهاب گلو و خشکی دهان) که فاقد قند میباشد نیز توصیه میشود. چکاپ منظم دندانپزشکی معاینه‌های منظم باعث تشخیص زودهنگام عفونت‌های دهان و درمان سریع آن‌ها میشود. اجتناب از مصرف دخانیات و الکل این مواد دهان را خشک‌تر میکنند و خطر عفونت را افزایش می‌دهند. استفاده از دهان‌شویه‌های ضدعفونی‌کننده (در صورت توصیه پزشک) این کار به کاهش تعداد میکروب‌های دهانی کمک مینماید. |
| گلودرد و بیماری قلبی؟ | "گلودرد بطور مستقیم با بیماری‌های قلبی مانند فشار خون بالا مرتبط نیست؛ اما برخی داروهای قلبی (مثل مهارکننده‌های ACE) می‌توانند با عارضه جانبی سرفه یا تحریک گلو باشند." در ادامه چند داروی رایج قلب که می‌توانند باعث سرفه خشک یا تحریک گلو شوند: کاپتوپریل (Captopril) انالاپریل (Enalapril) لیزینوپریل (Lisinopril) رامیپریل (Ramipril) پریندوپریل (Perindopril) این داروها همه در گروه مهارکننده‌های ACE (ACE inhibitors) قرار دارند. چرا باعث سرفه و گلودرد می‌شوند؟ این داروهای قلب بخاطر افزایش سطح یک ماده بنام برادی‌کینین در بدن موجب تحریک مجاری تنفسی و ایجاد سرفه خشک و گاهی احساس خارش یا درد در گلو می‌گردند. اگر بیمار با مصرف این داروها دچار سرفه یا گلودرد آزاردهنده شود، معمولاً پزشک دارو را به گروه دیگری مثل ARBs (مثل لوزارتان یا والزارتان) تغییر میدهد که این عارضه را ندارند. |
| گلودرد و کرونا (کووید-19)
COVID-19 |
در صورت بروز علائمی مانند تب، سرفه یا از بین رفتن حس بویایی (anosmia)، انجام تست کرونا توصیه میشود. Anosmia یعنی از دست دادن حس بویایی از علائم اولیه بیماریهایی مانند COVID-19 (کرونا) میباشد. همراهی این علامت با تب و سرفه معمولاً نیازمند بررسی بیشتر از جمله تست PCR یا آنتیژن است. ویروس SARS-CoV-2 (کرونا ویروس سندرم حاد تنفسی) در سویههای جدیدتر (مانند Omicron و زیرشاخههای آن) تمایل دارد طیف گستردهتری از علائم ایجاد کند؛ شامل علائم گوارشی (اسهال، حالت تهوع، درد شکم)، علائم تنفسی فوقانی (گلودرد، گرفتگی بینی، سرفه خشک)، علائم عمومی (تب، بدندرد، سردرد، خستگی) است. موج جدید کرونا (کووید-۱۹) که با علائم گوارشی شدید همراه هستند، شاید گلودرد هم داشته باشند اما لزوماً همیشه اینطور نیست؛ در برخی بیماران، گلودرد تنها علامت اولیه است یا با فاصله از علائم گوارشی ظاهر میشود. اگر شخصی دچار علائم گوارشی ناگهانی + گلودرد یا تب یا بدن درد شود، احتمال ابتلا به کووید-۱۹ وجود دارد و انجام تست تشخیصی (PCR یا آنتیژن سریع) الزامیست. |
| گلودرد و سرماخوردگی (Cold) | شایع است؛ معمولا ۳–۷ روزه با استراحت و نوشیدن مایعات برطرف میشود. |
| گلودرد و آنفلوآنزا (Flu) | رابطه گلودرد و آنفلوآنزا بسیار نزدیک است، زیرا گلودرد یکی از علائم شایع اولیه آنفلوآنزا محسوب میشود. چرا آنفلوآنزا باعث گلودرد میشود؟ آنفلوآنزا عفونت ویروسی حاد است که توسط ویروسهای آنفلوآنزا (انواع A، B و گاهی C) ایجاد میشود. این ویروس دستگاه تنفسی فوقانی، از جمله بینی، گلو و نای را درگیر میکند. وقتی ویروس به بافت گلو حمله میکند: باعث التهاب مخاط گلو میشود. این التهاب، احساس سوزش، خشکی یا درد در گلو هنگام بلع را ایجاد میگردد. گلودرد معمولاً با تب، بدندرد، سردرد و خستگی شدید همراه است. آیا گلودرد در آنفلوآنزا نیاز به آنتیبیوتیک دارد؟ خیر. چون آنفلوآنزا ویروسی است و آنتیبیوتیک تأثیری ندارد. درمان با استامینوفن، ایبوپروفن، مایعات گرم و استراحت معمولا کافیست. در موارد خاص، پزشک داروی ضدویروس مانند Oseltamivir (تامیفلو) تجویز مینماید اگر بیمار در روزهای اول ابتلا باشد یا در گروه پرخطر قرار گیرد. زدن واکسن آنفولانزا، مصرف شربت گیاهی اکیناکید یا قرص گیاهی نوکلد در پیشگیری از این بیماری موثر است. |
| رابطه گلودرد و گوش‌درد (Earache) | "ممکن است درد ارجاعی (Referred Pain) ناشی از Tonsillitis (تونسیلیت: التهاب لوزهها) یا Otitis (اوتیت: عفونت گوش) باشد." در شرایطی مثل التهاب لوزهها یا عفونت گوش، درد به ناحیه دیگری از سر یا گردن منتقل شود (درد ارجاعی). برای همین گاهی بیمار درد را در جاهایی احساس میکند که محل اصلی بیماری نیست. در برخی از موارد گلودرد، بویژه هنگام ابتلا به التهاب لوزهها (Tonsillitis) یا عفونت گوش میانی (Otitis Media)، بیماران درد را نه فقط در محل اصلی التهاب، بلکه در نواحی اطراف مانند گوش، فک یا حتی یک سمت صورت احساس مینمایند. این پدیده که به آن درد ارجاعی (Referred Pain) گفته میشود، ناشی از اشتراک مسیرهای عصبی میان نواحی مختلف سر و گردن در سیستم عصبی محیطی است. بعنوان مثال، عصب glossopharyngeal که بخشی از گلو و لوزهها را عصب‌دهی میکند؛ گاهی باعث احساس درد در گوش میگردد، حتی اگر گوش از نظر بالینی سالم باشد. بنابراین، در بیماران دارای گلودرد شدید که از گوش‌درد نیز شکایت دارند؛ باید هم التهاب لوزهها و هم احتمال درگیری گوش بطور هم‌زمان ارزیابی شود. |
| گلودرد و آبریزش بینی (Runny Nose) | نشان‌دهنده عفونت ویروسی یا آلرژی. |
| گلودرد و خلط (Phlegm) | ناشی از post-nasal drip (ریزش مخاط از پشت بینی به گلو) بخاطر سرماخوردگی، باکتری یا آلرژی؛ در این موارد، درمان علت زمینه‌ای ضروری است." Post-nasal drip زمانی رخ میدهد که مخاط اضافی از بینی یا سینوس‌ها به گلو نشت کرده و موجب گلودرد همراه خلط میگردد. درمان این وضعیت بستگی به علت اصلی آن دارد. برای مثال: سرماخوردگی: معمولاً با استراحت، مصرف مایعات گرم و داروهای ضداحتقان درمان میشود. آلرژی: گاهی نیاز به مصرف آنتی‌هیستامین‌ها یا اسپری‌های بینی باشد (با صلاح‌دید پزشک متخصص) در هر صورت، برای تسکین علائم و درمان صحیح، توجه به علت زمینه‌ای بسیار مهم است. |
| گلودرد و خشکی دهان (Dry Mouth) | خشکی دهان معمولاً به دلیل کمبود آب در بدن یا تنفس از دهان در هنگام خواب یا در زمان بیماری‌های تنفسی ایجاد میشود. استفاده از دستگاه مرطوب‌کننده هوا (هیومیدیفایر - humidifier) به حفظ رطوبت هوا کمک، خشکی دهان را کاهش میدهد. درمان دارویی گیاهی (بدون نسخه) شامل تنتور اکالیپتوس اینهالر، قرص آلتادین و پودر تارادین میباشد." |
| گلودرد و بوی بد دهان (Halitosis) | رشد باکتریایی؛ رعایت بهداشت دهان و دندان، درمان عفونت حلق. هالیتوزیس (هالیتوز) یا بوی بد دهان به دلایل مختلفی مانند عفونت‌های دهانی (دندان‌ها یا لثه‌ها)، تجمع باکتری‌ها در دهان، خشکی دهان یا حتی مشکلات گوارشی مانند ریفلاکس اسید (GERD) ایجاد شود. درمان به علت زمینه‌ای بستگی دارد، مثل مراقبت از دندان‌ها یا درمان بیماری‌های گوارشی. رعایت بهداشت دهان و دندان، مصرف آب کافی و درمان علت زمینه‌ای مانند عفونت‌های تنفسی یا گوارشی ضروری است." |
| گلودرد و لوزهها (Tonsils) | «در صورت مشاهده ترشح سفید یا چرکی (exudate) روی لوزهها و تشخیص عفونت باکتریایی، مانند عفونت باکتری Streptococcus pyogenes، درمان با آنتیبیوتیک ضروری است.» |
| گلودرد و مونونوکلئوز (Mononucleosis) | با خستگی شدید و lymphadenopathy (لنفادنوپاتی: تورم غدد لنفاوی) همراه است. برای تشخیص، آزمایش‌هایی مانند Monospot یا EBV PCR توصیه میشود. درمان شامل استراحت و مصرف مایعات است." مونونوکلئوز یا "تب بوسه" یک عفونت ویروسی است که معمولاً توسط ویروس اپشتین-بار (EBV: Epstein–Barr) ایجاد میشود. ویروس از طریق بزاق به افراد دیگر منتقل میشود. پس مبتلایان نباید در صورت شما سرفه یا شما را بوسند. علائم رایج این بیماری شامل گلودرد، تب، خستگی شدید و بزرگ شدن غدد لنفاوی (lymphadenopathy) است. برای تشخیص دقیق، آزمایش‌های خاصی انجام میشود و درمان عمدتاً حمایتی است؛ مانند استراحت و مصرف مایعات. |
| عفونت گنوکوکی (Gonococcal Pharyngitis) | نیسریا گنوره یا باکتری عامل سوزاک این بیماری را در بدن ایجاد میکند. این باکتری گرم‌منفی، به شکل دیپلوکوک (دو تایی) بوده و عامل بیماری سوزاک (Gonorrhea) است. سوزاک یکی از شایع‌ترین بیماری‌های آمیزشی (STD) است که می‌تواند گلو، مجاری ادراری، دستگاه تناسلی و مقعد را درگیر کند. بسیاری از مبتلایان بدون علامت هستند مخصوصا در ناحیه گلو. برای تشخیص، آزمایش کشت حلق یا PCR خاص برای نیسریا گنوره توصیه میشود. درمان معمولاً ترکیبی از سفتریاکسون (Ceftriaxone) تزریقی و در برخی موارد آزیترومایسین خوراکی است. |
| گلودرد و دیفتری (Diphtheria) | توسط باکتری گرم‌مثبت و میله‌ای شکل «کورینه‌باکتریوم دیفتری» این بیماری ایجاد و از طریق ترشحات تنفسی منتقل و با تولید توکسین دیفتری، به بافت‌های گلو و سایر اعضای بدن آسیب می‌زند. نشانه‌ها شامل گلودرد شدید - غشاء ضخیم خاکستری روی لوزهها و حلق - تب و ضعف - تورم گردن (اصطلاحاً "گردن گاوی" = bull neck) - این بیماری یک اورژانس پزشکی است و نیاز به درمان سریع با آنتی‌توکسین و آنتیبیوتیک دارد. |
| گلودرد و HIV (AIDS) | "گلودرد در ایدز (AIDS) گاهی شدید است؛ بنابراین ارزیابی عفونت‌های فرصت‌طلب (opportunistic infections) ضروری است." در افراد مبتلا به HIV (ویروس نقص ایمنی انسانی) یا AIDS (سندرم نقص ایمنی اکتسابی)، سیستم ایمنی بدن ضعیف و باعث بروز عفونت‌های مختلفی از جمله عفونت‌های فرصت‌طلب میشود. گلودرد با ظاهر یکی از علائم اولیه عفونت‌های ویروسی یا باکتریایی در افراد ایدزی ظاهر شود. به همین دلیل، ارزیابی دقیق و بررسی علائم دیگر، مانند عفونت‌های فرصت‌طلب، بسیار مهم است تا درمان به موقع انجام شود. |
| گلودرد و HPV (Human Papillomavirus) | بله، ارتباطی بین ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) و گلودرد وجود دارد، هرچند که این ارتباط کمتر از سایر علل گلودرد مورد بحث قرار می‌گیرد. HPV و گلودرد ویروس پاپیلومای انسانی بیشتر بعنوان عامل ایجاد زگیل‌های تناسلی شناخته میشود و همچنین یکی از عوامل اصلی سرطان‌های خاص مانند سرطان دهان و گلو است. در مورد گلودرد، عفونت با HPV به دلایل زیر باعث گلودرد میشود: سرطان‌های دهان و گلو (سرطان اوروفارنژیال): عفونت مزمن با سویههای پرخطر HPV بویژه HPV-16 و HPV-18 منجر به سرطان‌های اوروفارنژیال شده که گلو، لوزهها و قسمت‌های پشت دهان را تحت تأثیر قرار میدهد. یکی از اولین علائم این نوع سرطان‌ها گلودرد مداوم است. زگیل‌های HPV در گلو (پاپیلوماتوز تنفسی): HPV باعث ایجاد زگیل در راه‌های تنفسی، از جمله گلو شده که علائمی مانند گلودرد، مشکل در بلع یا خشونت صدا ایجاد مینماید. این بیماری بیشتر در کودکان شایع است اما در بزرگسالان نیز رخ میدهد. عفونت دهانی HPV افرادی که رابطه جنسی دهانی دارند، احتمال دارد دچار عفونت دهانی با HPV شوند که معمولا یکی از علائم این عفونت ایجاد گلودرد میباشد. این مورد بیشتر با انواع پرخطر HPV مرتبط است که با گذشت زمان به سرطان تبدیل میشود. علائم و خطرات: گلودرد مداوم که با درمان‌های استاندارد بهبود نمی‌یابد، هشدار جدی است. خشونت صدا، مشکل در بلع یا درد در گلو شاید به عوارض HPV مربوط باشد؛ بویژه در زمینه سرطان‌های دهان یا گلو. برجستگی‌ها یا توده‌ها در دهان یا گلو ممکن است نشان‌دهنده پاپیلوماتوز باشد که به HPV مربوط است. روند درمان: واکسن HPV بنام گارداسیل – رابطه جنسی ایمن (پرهیز از رفتار پرخطر) گارداسیل از بسیاری از سویههای پرخطر HPV از جمله HPV-16 و HPV-18 که باعث سرطان‌های دهان، گلو و تناسلی می‌شوند؛ پیشگیری مینماید. این واکسن معمولاً در سنین نوجوانی (حدود ۹ تا ۱۴ سال) تجویز شده، اما افراد بزرگتر هم می‌توانند آنرا دریافت کرده تا از ابتلا به این ویروس پیشگیری نمایند. HPV از طریق تماس‌های پوستی (حتی در صورتیکه تماس جنسی انجام نشود) هم منتقل میگردد؛ بنابراین استفاده از کاندوم خطر ابتلا را کاهش داده اما 100% نیست. اگرچه بیشتر گلودردها بعلت عفونت‌های ویروسی مانند آنفولانزا یا سرماخوردگی ایجاد می‌شوند،HPV هم گاهی علائم گلودرد ایجاد مینماید؛ مخصوصا زمانیکه با شرایط جدی‌تری مانند سرطان‌ها یا زگیل‌ها همراه باشد. هنگامیکه شما یا نزدیکانتان دچار گلودرد مداوم یا علائم غیرعادی گلو هستید (یا سابقه رفتار پرخطر وجود داشته)؛ بهتر است با پزشک مشورت کنید تا هر چه سریعتر تشخیص دقیقی انجام شود، مبادا HPV عامل باشد. |
| گلودرد و کم‌کاری تیروئید (Hypothyroidism) | "گلودرد در کم‌کاری تیروئید (Hypothyroidism) نادر است اگر با اِدِم (edema) همراه باشد؛ اما معمولاً از علائم اصلی بیماری نیست." در کم‌کاری تیروئید، به دلیل احتباس مایعات و تورم (اِدِم)، بافت‌های گلو متورم شده و احساس گلودرد یا گرفتگی ایجاد میگردد؛ اما این نشانه‌ها نسبت به علائم اصلی مانند خستگی، افزایش وزن و سرماخوردگی دائمی، اهمیت کمتری دارد. |
| گلودرد پرکاری تیروئید (Hyperthyroidism) | گلودرد مستقیماً به پرکاری تیروئید (هایپرتایروئیدیسم) مربوط نمی‌شود، اما در برخی شرایط خاص، گلودرد یکی از علائم مرتبط با مشکلات تیروئید ظاهر میشود؛ گلودرد معمولاً در ناحیه جلوی گردن و اطراف غده تیروئید احساس شده که بعلت تورم غده تیروئید یا التهاب ناشی از بیماری گریوز است. |
| گلودرد و سرطان حلق (Throat Cancer) | درد در این حالت معمولاً مداوم، یک‌طرفه (unilateral) و همراه با کاهش وزن یا وجود توده (لمس توده در گردن) است؛ در صورتیکه گلودرد بیش از ۳ هفته ادامه داشته باشد، ارزیابی دقیق ضروری است تا احتمال وجود ضایعات بدخیم رد شود." بیشتر گلودردها به دلیل عفونت ایجاد می‌شوند، اما برخی علائم مداوم یا غیرمعمول ممکن است نشانه‌ای از سرطان گلو باشند، به‌ویژه اگر بیش از ۲ تا ۳ هفته طول بکشند. علائم هشداردهنده شامل موارد زیر است: گلودردی که بهبود نمی‌یابد - درد یا سختی در بلع (دیسفاژی) - وجود توده‌ای در گلو یا گردن - گرفتگی صدا یا تغییر صدا بیش از ۲ هفته - درد مداوم در گوش از یک طرف - کاهش وزن بی‌دلیل - سرفه همراه با خون - لکه‌های سفید یا قرمز در گلو یا دهان - در صورت وجود این علائم، بخصوص در افراد سیگاری یا کسانی که زیاد الکل مصرف میکنند، باید فوراً به پزشک مراجعه کرد. |
| گلودرد صبحگاهی | گلودرد صبحگاهی معمولاً ناشی از تحریکات غیرعفونی یا شرایط خفیف است، مانند: تنفس از دهان یا خروپف (هنگام گرفتگی بینی) - هوای خشک (مخصوصاً در زمستان یا در محیط‌های گرم‌شده) - ریفلاکس معده به مری (GERD: اسید معده باعث تحریک گلو میشود) - آلرژی یا ترشح پشت بینی (Postnasal drip : ترشحات مخاطی گلو را تحریک میکنند) - آپنه خواب (اختلال در تنفس شبانه بافت گلو را تحریک میکند) - سیگار کشیدن یا مصرف الکل که باعث خشکی و تحریک گلو می‌شوند. |
| چه خوراکی‌هایی گلودرد را بدتر میکنند؟ | برخی غذاها باعث تحریک یا خشکی بیشتر گلو می‌شوند و باید در دوران گلودرد از مصرف آن‌ها پرهیز کرد: غذاهای تند (مثل فلفل، ادویه زیاد) - غذاهای اسیدی (مثل مرکبات، گوجه‌فرنگی) - غذاهای خشک و سخت (مثل چیپس، نان تست) - نوشیدنی‌ها یا غذاهای بسیار داغ - شیرینی‌جات زیاد که رشد باکتری‌ها را تسهیل میکنند - لبنیات در برخی افراد مخاط را غلیظ‌تر کند - نوشیدنی‌های کافئین‌دار چون باعث خشکی گلو می‌شوند. توصیه میشود از غذاهای نرم، کم‌ادویه، ولرم و مرطوب مانند سوپ‌ها، فرنی، ماست یا اسموتی (نوشیدنی نرم نوش مخلوط چند میوه که بسیار مقوی است) استفاده گردد. |
| درمان خانگی بهتر است یا دارویی؟ | "در موارد خفیف، درمان خانگی و شربتهای گیاهی مثل اکیناکید، آوی‌پکت، دیاپکت، پدیکاف، گرانول تارادین، قرص آلتادین توصیه و موارد دیگر مانند استراحت، مصرف مایعات گرم و غرغره آب نمک کافیست؛ اما در موارد گلودرد شدید، مخصوصا باکتریایی، با نسخه پزشک مصرف داروهای گلودرد غیراستروئیدی NSAIDs یا آنتی‌بیوتیک‌ها لازم است." در این حالت، تشخیص افتراقی توسط پزشک اهمیت دارد (بنام DDx روشی برای تجزیه و تحلیل سابقه پزشکی بیمار و انجام معاینه فیزیکی برای تشخیص صحیح است) تا از مصرف غیرضروری آنتی‌بیوتیک‌ها جلوگیری شود. |
جدول‌های مقایسه انواع گلودرد
جدول مقایسه‌ای بین داروی ACE inhibitors و ARBs
| ویژگی | ACE Inhibitors (مهارکننده‌های ACE) | ARBs (مسدودکننده‌های گیرنده آنژیوتانسین) |
|---|---|---|
| نمونه داروها | کاپتوپریل، انالاپریل، لیزینوپریل | لوزارتان، والزارتان، اولمسارتان |
| مکانیسم اثر | مهار تبدیل آنژیوتانسین I به II | مسدود کردن گیرنده آنژیوتانسین II |
| عارضه جانبی رایج | سرفه خشک، گاهی تحریک گلو | خیلی کمتر باعث سرفه میشود |
| مناسب برای کسانی که سرفه دارند | خیر | بله |
| اثرات دیگر | کاهش فشار خون، محافظت کلیه در دیابتی‌ها | همان اثرات، با تحمل بهتر در برخی بیماران |
این جدول مقایسه‌ای، تفاوت‌های کلیدی بین دو گروه دارویی مهم در درمان فشار خون بالا و نارسایی قلبی را نشان میدهد:
- ACE Inhibitors (مهارکننده‌های آنزیم مبدل آنژیوتانسین)
- ARBs (مسدودکننده‌های گیرنده آنژیوتانسین)
شباهت‌ها:
- هر دو گروه برای کاهش فشار خون و محافظت از کلیه (به‌ویژه در دیابت) استفاده می‌شوند.
- مکانیسم اثر هر دو بر مسیر رنین–آنژیوتانسین–آلدوسترون است.
تفاوت اصلی:
- ACE inhibitors باعث افزایش برادی‌کینین می‌شوند که ممکن است منجر به سرفه خشک یا تحریک گلو شود.
- ARBs این عارضه را ندارند و تحمل‌پذیری بهتری دارند، به‌ویژه در بیماران حساس به سرفه.
بنابراین، در بیمارانی که با ACE دچار سرفه خشک می‌شوند، پزشک معمولاً آنرا به ARB تغییر میدهد (مثلاً از انالاپریل به لوزارتان).
جمع‌بندی و توصیه‌های پایانی
گلودرد از علائم رایج و گاهی نگران‌کننده در بیماری‌های متنوعی است؛ از علل ساده‌ای مانند سرماخوردگی، آلرژی یا خشکی هوا گرفته تا شرایط جدی‌تری مانند عفونت‌های باکتریایی، دیفتری یا حتی توده‌های ناحیه گلو. توجه به علائمی مانند تب، دشواری در بلع، تورم غدد لنفاوی و مدت درگیری در تشخیص بسیار کمک‌کننده هستند.
- در موارد خفیف، درمان‌های خانگی مانند دمنوش عسل و لیمو، یا غرغره آب‌نمک و خرید داروهای گیاهی بدون نسخه از داروخانه مؤثر می‌باشند.
- در موارد شدید یا طولانی‌مدت (بیش از ۳ تا ۵ روز)، مشاوره با پزشک ضروری است.
تجویز آنتیبیوتیک فقط در صورت عفونت باکتریایی توصیه میشود و استفاده خودسرانه می‌تواند به مقاومت دارویی منجر شود. - افراد مبتلا به بیماری‌های مزمن مانند دیابت، فشار خون، یا ضعف سیستم ایمنی باید مراقبت بیشتری داشته باشند.
- با رعایت بهداشت دهان و گلو، کنترل آلرژی‌ها، اجتناب از سیگار و مشروبات الکلی و مراجعه بموقع به پزشک، میتوان از بروز بسیاری از مشکلات جدی پیشگیری کرد.
شما چه تجربیاتی از گلودرد و عوارض آن دارید؟ خوشحال میشویم از طریق فرم نظرات زیر، ایده‌هایتان را با ما به اشتراک بگذارید.
منابع:
healthdirect.gov.au/sore-throat
mayoclinic.org/diseases-conditions/sore-throat/symptoms-causes/syc-20351635
cdc.gov/sore-throat/about/index.html
drugs.com/health-guide/sore-throat-pharyngitis.html
health.harvard.edu/diseases-and-conditions/sore-throat-pharyngitis-a-to-z
healthline.com/health/pharyngitis
emedihealth.com/ent/throat/treat-sore-throat
medicinenet.com/sore_throat_pharyngitis/article.htm
medlineplus.gov/sorethroat.html
my.clevelandclinic.org/health/diseases/8274-sore-throat-pharyngitis
5 دیدگاه دربارهٔ «گلودرد (Sore throat) یا فارنژیت (Pharyngitis) چیست؟»
گلودرد به انگلیسی: فارنژیت Pharyngitis یا Sore throat
– درمان‌های خانگی مؤثر برای تسکین سریع گلودرد در بزرگسالان و کودکان: با روشهای ساده و مؤثر خانگی می‌توانید درد گلو را کاهش دهید و علائم آن را بدون نیاز به داروهای شیمیایی تسکین دهید.
– دلایل شایع گلودرد و راه‌های پیشگیری از ابتلا در فصل‌های سرد سال : گلودرد معمولاً در فصول سرد شیوع دارد، اما با رعایت چند نکته ساده میتوان از ابتلا به آن جلوگیری کرد و سالم ماند.
– تفاوت گلودرد ویروسی و باکتریایی؛ علائم، تشخیص و درمان هر کدام: شناخت نوع گلودرد در درمان صحیح آن بسیار مهم است؛ تفاوت‌های ویروسی و باکتریایی را بشناسید و اقدام مناسب انجام دهید.
– گلودرد در کودکان؛ علت‌ها، مراقبت‌ها و زمان مراجعه به پزشک: کودکان بیشتر در معرض گلودرد قرار دارند، با علائم هشداردهنده آشنا شوید و بدانید چه زمانی مراجعه به پزشک ضروری است.
– بهترین داروها و دمنوش‌های گیاهی برای تسکین گلودرد به صورت طبیعی : با مصرف دمنوش‌ها و داروهای گیاهی میتوان بدون عوارض دارویی گلودرد را به‌صورت طبیعی و مؤثر درمان کرد.
کدام خوراکی‌ها گلودرد را بدتر میکنند!
بهترین داروی گیاهی برای گلودرد چیست؟
درمان فوری خانگی برای گلودرد
چرا همیشه بعد از خواب دچار گلودرد میشویم؟
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد برای گلودرد؟
۵ کاری که باعث تشدید گلودرد میشود
روشهای ساده برای رهایی از گلودرد
1- گلودرد خطرناک؟ نشانه‌هایی که نباید نادیده بگیرید!
2- گلودرد مزمن دارید؟ این راه‌حل‌ها را از دست ندهید!
3- گلودرد صبحگاهی چیه و چرا باید نگرانش باشی؟
4- گلودرد ناگهانی؟ این دلایل شما را شوکه میکنند!
5- گلودرد و درمان فوری با مواد طبیعی داخل خانه!
درمان فوری گلودرد با روشهای خانگی و دارویی که نمی‌دانستید! این نکات ساده را از دست ندهید و سریعتر خوب شوید.
نکاتی برای تسکین گلودرد که واقعاً سریع عمل میکنند.
از گلودرد خسته شده‌اید؟ همین امروز روشهای سریع و طبیعی برای تسکین درد و احساس بهتر شدن را کشف کنید. بدون هیچ زحمتی، فقط کمک واقعی.