آقطی سیاه (الدربری)

۱. ریشه‌ها (Roots)

• نوع (Type): سطحی، گسترده و رشته‌ای (Fibrous)

• رفتار (Behavior): سیستم ریشه‌ای کم‌عمق با ریشه‌های جانبی که در اطراف پخش می‌شوند.

• کارکرد (Function): جذب مؤثر آب در خاک‌های مرطوب؛ مناسب برای تثبیت شیب‌ها

۲. ساقه‌ها و شاخه‌ها (Stems and Branches)

• ساقه‌های جوان (Young Stems): سبز و نرم، با گذر زمان چوبی می‌شوند

• شاخه‌های مسن (Older Branches): دارای پوست قهوه‌ای روشن تا خاکستری با شیارهای کم‌عمق

• مغز ساقه (Pith): دارای مغزی سفید، نرم و اسفنجی؛ یکی از ویژگی‌های بارز گونه‌های آقطی

• الگوی رشد (Growth Pattern): حالت ایستاده تا خمیده؛ در صورت عدم هرس به‌صورت توده‌ای بوته‌ای در‌می‌آید.

۳. برگ‌ها (Leaves)

• آرایش (Arrangement): متقابل (Opposite)

• نوع (Type): شانه‌ای مرکب (Pinnately compound)

• برگچه‌ها (Leaflets): ۵ تا ۷ (گاهی تا ۹) برگچه بیضوی یا نیزه‌ای‌شکل

• اندازه برگچه‌ها: ۵ تا ۱۲ سانتی‌متر

• لبه‌ها (Margins): دندانه‌دار (Serrated)

• سطح برگ‌ها: سطح رویی صاف و سبز تیره؛ سطح زیرین کم‌رنگ‌تر و گاه دارای کرک‌های نرم

• بو (Scent): برگ‌ها هنگام له‌شدن بویی تند و گاه ناخوشایند دارند.

۴. گل‌ها (Flowers / Inflorescence)

• نوع گل‌آذین (Type): چتر مرکب تخت یا کمی گنبدی‌شکل (Flat-topped or slightly domed cymes)

• اندازه (Size): ۱۰ تا ۲۵ سانتی‌متر قطر

• رنگ (Color): سفید مایل به کرم

• زمان گلدهی (Blooming Time): اواخر بهار تا اوایل تابستان (معمولاً اردیبهشت تا خرداد)

• عطر (Fragrance): رایحه‌ای ملایم و شیرین

• گرده‌افشانی (Pollinators): جلب زنبورها، مگس‌ها و سایر حشرات گرده‌افشان

۵. میوه‌ها (Fruits / Berries)

• نوع (Type): شفت‌های کوچک (Drupes)، که اغلب به‌عنوان «توت» شناخته می‌شوند.

• رنگ (Color): بنفش تیره تا سیاه در زمان رسیدن

• اندازه (Size): ۳ تا ۵ میلی‌متر قطر

• آرایش (Arrangement): به‌صورت خوشه‌های آویزان (Drooping umbels)

• طعم (Taste): ترش و اندکی تلخ در حالت خام؛ شیرین – ترش پس از پخت

• سمیت (Toxicity): میوه‌های نارس، دانه‌ها و برگ‌ها حاوی گلیکوزیدهای سیانوژنیک بوده و در صورت مصرف خام می‌توانند سمی باشند؛ پختن ضروری است.

۶. دانه‌ها (Seeds)

• شکل (Shape): کوچک، سخت و کلیه‌ای‌شکل (Kidney-shaped)

• رنگ (Color): قهوه‌ای روشن

• انتشار (Dispersal): توسط پرندگان و حیواناتی که میوه را می‌خورند انجام می‌شود.